Szybkie tempo życia, duża ilość stresu czy niewłaściwe nawyki żywieniowe mają bezpośredni wpływ na coraz częstsze występowanie chorób układu pokarmowego i narządów ulokowanych w jamie brzusznej. Lekarze nawołują do wykonywania badań profilaktycznych. Jednym z najlepszych badań tego typu jest USG jamy brzusznej. Jednak oprócz profilaktyki, bywa że organizm wysyła jasne sygnały świadczące o problemach ze zdrowiem i konieczności wykonania USG jamy brzusznej. W artykule wskażemy, jakie to sygnały, jak je odczytać i kiedy wykonać USG brzucha.
Kiedy wykonać USG brzucha?
Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej przeprowadza się w dwóch przypadkach. Pierwszy z nich to profilaktyka chorób, drugi z kolei to diagnostyka już istniejących schorzeń. Zalecane jest, aby w ramach profilaktyki badanie USG brzucha wykonywać co 2 lata, niezależnie od czynników ryzyka i historii choroby rodziny. Ponadto o profilaktycznym poddawaniu się USG brzucha powinny pamiętać w szczególności osoby, u których w rodzinie występowały przypadki nowotworów żołądka i układu pokarmowego. Taka częstotliwość badań pozwala w porę wykryć większość zmian i nieprawidłowości w obrębie narządów jamy brzusznej.
Oprócz profilaktyki lekarz kieruje pacjenta na badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, gdy zauważy u niego jakiekolwiek niepokojące objawy. Skierowanie takie może wystawić na przykład lekarz rodzinny, internista, urolog czy gastrolog. Objawy będące wyraźnymi wskazaniami do wykonania diagnostyki ultrasonograficznej jamy brzucha to między innymi:
- nawracające nudności, biegunki i wymioty,
- utrudnienia w wypróżnianiu się,
- przewlekłe i ostre bóle brzucha,
- przebycie urazu jamy brzusznej,
- wzdęcia brzucha o niejasnej przyczynie,
- długo utrzymujące się powiększenie obwodu brzucha,
- wyczuwalne guzy w jamie brzusznej,
- podejrzenie kamicy żółciowej lub nerkowej,
- szybka utrata masy ciała,
- krwawienia z układu pokarmowego, moczowego lub dróg rodnych,
- długotrwale utrzymująca się gorączka, której przyczyna nie jest znana,
- żółtaczka.
Warto zgłosić się na badanie USG jamy brzusznej już przy pierwszych objawach. Odwlekanie wizyty u lekarza może tylko pogorszyć stan zdrowia, a w konsekwencji mocno utrudnić leczenie.
Co podlega badaniu w czasie USG jamy brzusznej?
Badanie USG jamy brzusznej jest przede wszystkim bezpieczne i bezinwazyjne, może być przeprowadzane dowolną liczbę razy. Oprócz tego jest dokładne i pozwala z dużą precyzją zdiagnozować wiele schorzeń i problemów w obrębie jamy brzusznej. W czasie badania lekarz dokładnie bada i ocenia narządy zlokalizowane w jamie brzusznej, czyli wątrobę, pęcherzyk żółciowy, drogi żółciowe, trzustkę, śledzionę, nerki, pęcherz moczowy przy wypełnieniu moczem, a także duże naczynia krwionośne jamy brzusznej – aortę i żyłę główną dolną.
Badanie USG wykonywane przez powłoki brzuszne nie pozwala prawidłowo i precyzyjnie ocenić stanu żołądka, dwunastnicy i jelit. Tym samym przy pomocy USG jamy brzusznej niemożliwe jest zdiagnozowanie choroby wrzodowej, nadżerki i polipów występujących w przewodzie pokarmowym. W przypadku diagnozowania tych chorób niezbędne jest wykonanie gastroskopii lub kolonoskopii.
Jak przygotować się do badania USG jamy brzusznej?
Badanie USG jamy brzusznej jest jedynym badaniem ultrasonograficznym, które wymaga od pacjenta wcześniejszych przygotowań. Są one niezbędne dla wyeliminowania gazów z układu pokarmowego. Gazy, czyli bąbelki powietrza nie przewodzą ultradźwięków, przez co zaburzają obraz podczas badania. Dodatkowo zalegające w jelitach gazy mogą na obrazie USG łudząco przypominać guzy, przez co wynik będzie niemiarodajny i nieprecyzyjny.
Skuteczne przygotowanie do USG jamy brzusznej obejmuje wstrzymanie się od spożycia pokarmów na co najmniej 6 godzin przed badaniem, rezygnację z żucia gumy i palenia papierosów na 12 godzin przed planowaną wizytą w gabinecie. Nie ma przeciwwskazań do picia niegazowanej wody. W dniu poprzedzającym badanie zalecana jest dieta lekkostrawna i pozbawiona produktów wzdymających. W celu eliminacji gazów można zastosować preparaty na wzdęcia zawierające simetykon, takie jak na przykład Espumisan. Samo badanie trwa około 20-30 minut, a wyniki są dostępne zaraz po jego zakończeniu.
